Treść
Ziemia z pomnika Kiesariani w Atenach.
Pomnik Kiesariani w Atenach stoi dziś w miejscu rozstrzelania Jerzego Iwanowa-Szajnowicza. Jerzy Iwanow Szajnowicz urodzony 14 grudnia 1911 w Warszawie, zmarł 4 stycznia 1943 r. W latach młodości wstąpił w szeregi polskiego harcerstwa i równoczesnie rozpoczął karierę pływacką. Był synem rosyjskiego pułkownika i warszawianki Leonardy Szajnowicz. Wojna zaskoczyła go w Grecji, bowiem jego matka wyszła ponownie za mąż, za Greka i przeprowadziła się do Salonik. W czasie II wojny światowej został słynnym agentem brytyjskich i polskich służb specjalnych, zyskał sławę jako bohater greckiego ruchu oporu. We współpracy z greckim ruchem oporu prowadził działalność szpiegowską i sabotażową. Przekazywał dowództwu angielskiemu informacje o niemieckich instalacjach wojskowych w Grecji, ruchach wojsk niemieckich i włoskich, konwojach płynących do Afryki Północnej. Wraz ze swoją grupą zniszczył lub uszkodził około 400 samolotów niemieckich i włoskich, sabotując dodatkiem opiłków żelaznych ich silniki, które remontowano w ateńskich zakładach. Dzięki pomocy greckich konspiratorów, wykorzystując umiejętności pływackie, Iwanow także minował i niszczył niemieckie okręty podwodne i transportowe stacjonujące w porcie. Trzykrotnie ujęty przez gestapo, dwukrotnie zdołał zbiec. Według ocen greckich, bohater narodu polskiego i greckiego, okazał się być najskuteczniejszym sabotażystą, jakim alianci dysponowali w całym okresie II wojny światowej. Na kanwie wydarzeń z jego życia w Polsce w 1971 r. nakręcono film “Agent nr 1”, w którym rolę głównego bohatera powierzono Karolowi Strasburgerowi.