Gmina Chełmża

Kontynuują obchody 25 LAT WOLNOŚCI

       Demokratyczny Salon „Solidarności” to projekt realizowany przez Stowarzyszenie HORYZONT przy Gimnazjum w Pluskowęsach w ramach ogólnopolskiej akcji „Razem 89”. Działania związane z realizacją tego przedsięwzięcia skupiały się na zdobyciu informacji o lokalnych bohaterach, którzy utorowali drogę do wolności, co przypieczętowane zostało obradami Okrągłego Stołu i wyborami 4-tego czerwca 1989 roku.Uczniowie tejże szkoły, absolwenci oraz członkowie Stowarzyszenia przeprowadzili wywiad środowiskowy mający na celu zdobycie jak największej ilości informacji z okresu powojennej transformacji ustrojowej.  Zdobytą wiedzę i materiały zaprezentowano w czasie uroczystości podsumowującej projekt, która miała miejsce 9-tego czerwca 2014 roku w Chełmżyńskim Ośrodku Kultury. W czasie tego wydarzenia, które też nosiło nazwę Demokratyczny Salon „Solidarności” zaprezentowano wystawę poświęconą zdobywaniu wolności w powojennej Polsce oraz wystawę fotograficzną pt. 25 lat wolności w Chełmży i okolicach. Sala wystylizowana była na późny PRL i przypominała do złudzenia salon sprzed ćwierci wieku. Głównym elementem uroczystości  był panel  dyskusyjny, w którym uczestniczyli świadkowie i bohaterowie tamtych wydarzeń:

Jan Wyrowiński -  obecnie Wicemarszałek Senatu RP,  działacz opozycji już od czasów studenckich, czyli połowy lat 60-tych, internowany w czasie stanu wojennego w Potulicach, w pierwszych demokratycznych wyborach uzyskał mandat do Sejm RP.

Tomasz Zieliński – elektryk z chełmżyńskiej  cukrowni,  działacz  NSZZ "Solidarność", przewodniczący Komisji Zakładowej przy cukrowni w Chełmży.

Mirosława Sędzikowska -  zaangażowana w działalność opozycyjną już w latach 70-tych,  działała między innymi w KOR, pisarka i nauczycielka  języka polskiego.

Wojciech Kręciszewski - założyciel "Solidarności" w toruńskim "Towimorze", za organizację strajku po wprowadzeniu stanu wojennego skazany na półtora roku więzienia.

Maria Bulińska - córka Antoniego Łapczyńskiego, pochodzącego spod Chełmży rolnika, przewodniczącego NSZZ  "Solidarność” rolników indywidualnych, internowanego w czasie stanu wojennego w Potulicach.

Paneliści wypowiadali się w trzech tematach: - co spowodowało, że podjęli się działalności opozycyjnej, - jakie emocje  towarzyszyły wygranych w 1989 roku wyborom,- jak postrzegają Polskę po transformacji ustrojowej.

Padło wiele ciekawych odpowiedzi.  Wojciech Kręciszewski zaznaczył, że potrzeba przeciwstawienia się władzy była oczywista, spontaniczna i nie można było zachować się inaczej.  Mirosława Sędzikowska ciekawie opowiedziała o swojej przemianie z dziewczyny nafaszerowanej hasłami PRL-owskimi w opozycjonistkę. Jan Wyrowiński nawiązał do czasów studenckich i początków swojej działalności zwalczającej panujący ustrój. Maria Bulińska wspominając swojego ojca Antoniego Łapczyńskiego, wspomniała i jego głębokiej wierze i niepoddawaniu się obowiązującym trendom. Tomasz Zieliński opowiadał o  zwykłej ludzkiej solidarności i podstawowych potrzebach pracowników cukrowni. To był dopiero początek ciekawych wypowiedzi, których zebrani na sali gości słuchali z wielkim zaciekawieniem. Rozmowę moderowała Danuta Zdrojewska – koordynatorka projektu.

        W czasie uroczystości nie zabrakło części artystycznej nawiązującej do czasów walki  z „komuną”. Uczniowie i absolwenci Gimnazjum w Pluskowęsach oraz sympatycy Stowarzyszenia „Horyzont” recytowali wiersze z tamtego okresu oraz zaprezentowali recital piosenki solidarnościowej.  Zaprezentowano też krótką powtórkę z historii powojennej Polski.

Ogłoszone też wyniki konkursu fotograficznego „ 25 lat wolności w Chełmży i okolicach”, którego zwycięzcami zostali:  Agata Suchenek z Gimnazjum w Pluskowęsach oraz Grupa ART z Gimnazjum w Głuchowie. Na koniec  uroczystości uczestnicy spotkania życzyli sobie wszystkiego najlepszego w Wolnej Polsce. W części nieoficjalnej Marszałek Senatu RP Jan Wyrowiński oraz solidarnościowiec Tomasz Zieliński podzielili okazjonalne torty z napisami „Razem  89” oraz „25 lat wolności”. Oglądaniu wystawy towarzyszyły liczne refleksje i wspomnienia. 

          Refleksje koordynatorki: " Nie spodziewałam się, że realizacja tego projektu obudzi we mnie na nowo tyle wspomnień i emocji. Kiedy w 1989 roku przeprowadzano w Polsce pierwsze powojenne demokratyczne wybory, byłam studentką. Zainteresowanie polityką „odziedziczyłam” po dziadku. Z wielkim zaangażowaniem uczestniczyłam w wydarzeniach towarzyszących wyborom. Pamiętam  nadzieję graniczącą z pewnością, euforię po wygranej. Realizacja projektu pozwoliła mi na głęboką refleksję. Praca młodymi ludźmi i odkrywanie przed nimi nowej perspektywy jest zawsze dla mnie wielką radością. Wspominany okres jest dla nich tylko historią. Gdy jednak zetknęli się z bohaterami ruchu opozycyjnego, historia ta stała się dla nich bliska, namacalna. Dostrzegli, że gdyby poznani przez nich bohaterowie „Solidarności” nie zdecydowali się na walkę z ustrojem, ich życie wyglądałoby zupełnie inaczej. Nieznane im dotąd piosenki Jacka Kaczmarskiego stały się nagle bliskie, a hasło „Solidarność” nabrało konkretnego wymiaru. Koordynując projekt Demokratyczny Salon „Solidarności” mogłam wpłynąć na świadomość młodych ludzi, ale też była to dla mnie cudowna przygoda".

      Uczniowie realizujący projekt: Natalia Jastrzębska, Mateusz Kopik, Klaudia Sztoltman, Agata Suchenek, Rafał Wiercioch, Filip Wiśniewski, Zofia Ratajczak, Martina Osowiecka, Alicja Łęgowska, Dominika Rumińska, Karol Rutkowski. Zofia Krupska, Mateusz Nowacki, Maria Krzemień, Wiktoria Machowska, Katarzyna Drewniak,Katarzyna Piotrowska, Oliwia Kraśniewska oraz absolwenci Gimnazjum i sympatycy Stowarzyszenia:Ewa Lewandowska, Zofia Branicka, Marianna Korman, Paweł Załęcki,Jan Zdrojewski.

      W zdobywanie rekwizytów z minionej epoki i przygotowania spotkania włączyli się wszyscy nauczyciele Gimnazjum: część artystyczna  -  Elżbieta Piotrewicz; poprawność merytoryczna – Hanka Kaźmirek i Iwona Piotrowska; dekoracja pod przewodnictwem Beaty Niedziałkowskiej: Marzena Nowacka, Maria Więcławska; logistyka: Danuta Romanowska. W przedsięwzięcie włączyła się Rada Rodziców oraz Marzena i Roman Braniccy.

Koordynatorka  - Danuta Zdrojewska