Gmina Chełmża

MIERZYNEK – HISTORIA MIEJSCA UCZCZONA

Pamięci żydowskich kobiet

       W Mierzynku w gminie Lubicz (powiat toruński) miało miejsce odsłonięcie pomnika upamiętniającego tragedię kobiet żydowskich więzionych w czasie niemieckiej okupacji w znajdującym się w tej miejscowości podobozie KL Stutthof.  W uroczystości udział wziął Wójt Gminy Chełmża Jacek Czarnecki. W Mierzynku istniał jeden z wielu w naszym regionie obozów pracy przymusowej, w których przetrzymywano tysiące kobiet żydowskich różnych narodowości, wykorzystywanych podczas II wojny światowej przez Niemców do budowy umocnień wojskowych wzdłuż Drwęcy i na terenie Ziemi Chełmińskiej. W uroczystości odsłonięcia pomnika wzięli udział przedstawiciele państw, z których pochodziły więzione kobiety, posłowie i senatorowie RP, reprezentanci duchowieństwa i przedstawiciele samorządów powiatowego i gminnych.
         Losy kobiet żydowskich w niemieckich podobozach KL Stutthofie nie  są obce również mieszkańcom Gminy Chełmża. Dźwierzno było jedną z miejscowości, dokąd dochodziły do pracy więźniarki z Bocienia, kopiące rów przeciwpancerny na linii Bocień-Zajączkowo-Dźwierzno-Kiełbasin. W majątku Bocień mieściła się komenda jednego z 19 podobozów KL Stutthof zorganizowanych dla więźniów żydowskich. Pierwszą grupę 1 700 kobiet zakwaterowaną w miejscowości Bocień  podzielono na kilka komand roboczych i skierowano do pracy w rejonie Chełmży, a 1 600 osób skierowano do majątku Szerokopas. Więźniarki  Żydówki pochodziły z Węgier, Polski, Niemiec. Obecnie na cmentarzu w Dźwierznie  w miejscu pochówku Żydówek znajduje się pomnik poświęcony pamięci ofiar obozów w Bocieniu i Szerokopasie.
        16 kwietnia 2012 r. w miejscowości Dźwierzno miała  konferencja poświęcona losom Żydów w niemieckich podobozach KL Stutthof na terenie Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Patronat honorowy nad wydarzeniem objął   Wicemarszałek  Senatu RP  Jan Wyrowiński. 

K. Orłowska