Gmina Chełmża

Zmiany w ustawie – Prawo o stowarzyszeniach

          Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (Dz.U.2015r. poz.1393) jest jednym z podstawowych aktów prawnych regulujących aktywność społeczną. Z uwagi na zmiany społeczne, w tym w sposobie działania, oczekiwaniach i strukturze sektora organizacji pozarządowych w uchwalonej w dniu 25 września 2015 roku ustawie o zmianie ustawy – Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw wprowadzono szereg zmian. Poniżej skrótem  wybrane kwestie ulegające nowelizacji, które omówione zostały podczas szkolenia dla NGO pt." Nowelizacja ustawy prawo o stowarzyszeniach - funkcjonowanie trzeciego sektora w nowych ramach prawnych" zorganizowanego w dniu 24 kwietnia br. w Bydgoszczy przez Toruńskie Stowarzyszenie Aktywności Społecznej. Wspomniane Stowarzyszenie ( e-mail: tsas@tsas.torun.pl) oferuje organizacjom z województwa następujące formy wsparcia i rozwoju organizacji pozarządowych: szkolenia i konsultacje ( informacje przed każdym szkoleniem umieszczane są na stronie www.kujawsko-pomorskie.pl w zakładce Organizacje Pozarządowe, poradnictwo ( podobnie informacje przed każdym dyżurem na stronie www.kujawsko-pomorskie.pl.). W załączeniu poniżej prezentacja ze wspomnianego szkolenia.

Krótko, co w praktyce zmienia projekt nowelizacji:

• Łatwiej można założyć stowarzyszenie rejestrowe – wystarczy 7, a nie 15 członków.
• Zamiast 3 miesięcy na rozpatrzenie wniosku o rejestrację sąd ma ustawowo 7 dni.
• Niepotrzebna jest aprobata starosty/prezydenta miasta w sprawie treści statutu stowarzyszenia.
• Stowarzyszenia są zwolnione z opłat za rejestrację oraz za zmianę wpisu w KRS.
• Organ nadzoru żądając od stowarzyszenia wyjaśnień będzie musi uzasadnić żądanie.
• Doprecyzowane są przepisy umożliwiające tworzenie terenowych jednostek organizacyjnych, które obecnie sądy różnie interpretowały.
• Stowarzyszenia zwykłe zakładane przez min. 3 osoby w świetle prawa są organizacją pozarządową. Dzięki temu mogą realizować swoje uprawnienia, zaciągać zobowiązania i występować jako podmiot umów z innymi organizacjami, z przedsiębiorcami, samorządem itp.
• Członkowie stowarzyszenia zwykłego mogą przekształcić je w stowarzyszenie rejestrowe, zachowując ciągłość działań stowarzyszenia, tak merytoryczną, jak i formalną.

Kalendarz zmian, jakie wprowadza nowelizacja Prawo o stowarzyszeniach. Większość przepisów weszło w życie 20 maja 2016 r.  i dotyczy m.in. ułatwień w rejestracji stowarzyszeń czy sposobu powoływania organizacji. Niektóre zmiany obowiązują od stycznia 2017 r. Warto się z nimi zapoznać.

19 listopada 2015 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano ustawę o zmianie ustawy – Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw. Najważniejsze przepisy zaczęły obowiązywać 20 maja 2016 r. Poniżej cały kalendarz zmian.

• 14 dni od dnia ogłoszenia – 4 grudnia 2015 r.

Wszedł w życie art. 4 pkt 1 i 2. Ten przepis dotyczy zwolnienia z opłaty za zamieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ogłoszeń:

1. o wszczęciu postępowania o rozwiązanie podmiotu wpisanego do Rejestru bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego;
2. o rozwiązaniu podmiotu wpisanego do Krajowego Rejestru Sądowego bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego i jego wykreśleniu z Rejestru.  

• 6 miesięcy od dnia ogłoszenia – 20 maja 2016 r.

Wejście w życie ustawy o zmiany ustawy Prawo o stowarzyszeniach  – wszystkich jej przepisów z wyjątkiem tych, które mają wpisaną inną datę wejścia w życie (art. 4 pkt 1 i 2 oraz art. 1 pkt 22, art. 3, art. 4 pkt 3 oraz art. 5 pkt 1). 20 maja 2016 r. zaczną więc obowiązywać m.in.: wszystkie ułatwienia w rejestracji stowarzyszeń, w tym mniejsza liczba osób potrzebnych do założenia stowarzyszenia, zmiany dotyczące nadzoru czy nowy kształt stowarzyszeń zwykłych.

• 1 stycznia 2017 r.

Wchodzą w życie art. 1 pkt 22, art. 3, art. 4 pkt 3 oraz art. 5 pkt 1. Jest to grupa przepisów wprowadzających procedurę przekształcenia się stowarzyszenia zwykłego w stowarzyszenie rejestrowe. Data ta zapisana jest w nowelizacji i nie zależy od daty publikacji samej ustawy.

• 24 miesięce od dnia wejścia w życie ustawy – 20 maja 2018 r.

To data graniczna. Do 20 maja 2018 r. stowarzyszenia mają bowiem czas, żeby w pełni dostosować się do nowego kształtu Prawa o stowarzyszeniach.

Dostosowania dotyczą dwóch grup:

• stowarzyszeń, które muszą lub chcą dostosować swoje statuty; np. stowarzyszenia, które mają oddziały (terenowe jednostki organizacyjne) powinny w statutach określić zasady rozwiązywania tych oddziałów. To czy dane stowarzyszenie będzie musiało dokonać zmian w statucie, będzie kwestią indywidualną – kwestią potrzeby i decyzji. Przykładowo: jeśli stowarzyszenie będzie planowało opłacać pracę członków zarządu, musi dokonać odpowiedniego zapisu w statucie (będzie to właśnie dostosowanie statutu do nowych przepisów). Ale jeśli w stowarzyszeniu nie ma potrzeby wynagradzania członków zarządu (a takich stowarzyszeń będzie zdecydowana większość), nie będzie trzeba poprawiać statutu.
• stowarzyszeń zwykłych, które działały przed wejściem w życie nowych przepisów, czyli przed 20 maja 2016 r. Takie stowarzyszenia zwykłe muszą uzyskać wpis do nowej ewidencji. Mają na to czas właśnie do 20 maja 2018 r. Jeśli wpisu nie uzyskają, zostaną rozwiązane z mocy prawa.