• Gmina Chełmża
  • Gmina Chełmża
  • Gmina Chełmża

Nawigacja

Treść

Ogólne informacje

        Obszar gminy był objęty osadnictwem od najdawniejszych czasów. Proces rozwoju sieci osadniczej doprowadził na przestrzeni tysiącleci do znacznego przeobrażenia środowiska naturalnego regionu oraz ukształtowania obecnej sieci miejscowości, czego współczesnym objawem jest wysoki odsetek gruntów uprawnych a jednocześnie bardzo mała ilość obszarów leśnych.
         Na podstawie badań stwierdzono, że pierwsze ślady osadnictwa znane są z okolic Jeziora Chełmżyńskiego i Grodzieńskiego. Datowane są na młodszą epokę kamienia / od 4500-1800 przed Chrystusem/.
Podstawowym typem działalności gospodarczej tej ludności była uprawa zbóż i hodowla bydła. Z wiadomego względu "centrum osadnicze" stanowiło Jezioro Chełmżyńskie. Należy dodać, że znane jest ponad 1000 stanowisk osadniczych kultury pucharów lejkowych. Na uwagę zasługuje osada w Grodnie, która istniała pomiędzy 750, a 620 rokiem przed Chrystusem.
       Archeolodzy natrafili na dobrze zachowane osiedle obronne z przełomu epok brązu i żelaza. Okazało się również, że to najstarsze osiedle odkryto na głębokości 4 m pod powierzchnią półwyspu. Znaleziona tam eksponaty z poroża, z kości, narzędzia do obróbki skór i szycia ubrań.
We wczesnym średniowieczu obszar ten prawdopodobnie zamieszkiwała ludność grupy kujawskiej, która dotarła tu zza Wisły. Przez ziemie te wiodło ku Bałtykowi jedno z odgałęsieź słynnego „szlaku bursztynowego” Obszar Gminy Chełmza tak jak całej ziemi chełmińskiej jest rdzennym terytorium państwa krzyżackiego, którego stosunki z Polską przez ok. 300 lat kształtowały historię tej części Europy.
        W 1251 Chełmży nadano prawa miejskie i przeniesiono tu siedzibę diecezji Chełmża wraz z pobliskimi wsiami stanowiła aż po rok 1773 dobra kapituły i biskupów chełmińskich. Nieliczne wsie m.in. Nawra i Dźwierzno stanowiły własność miejscowego rycerstwa. Poważne zniszczenia przyniosły wojny polsko-krzyżackie. W wyniku działań wojennych została zniszczona Chełmża i jej okolice.
      Pomyślniej zapowiadał się wiek XVII, kiedy to w związku z zabiegami o odnowienie kultu Błogosławionej Juty przebywał król Zygmunt III z synem Władysławem. Niestety wojny polsko-szwedzkie znowu przyniosły tym terenom poważne zniszczenia.Przez nasze ziemie przechodziły wojska saskie, rosyjskie, oddziały Augusta Mocnego i Stanisława Leszczyńskiego. Ciągłe kwaterunki obcych żołnierzy, przymusowe dostawy żywności i furażu zrujnowały miasto i okoliczne wsie. W wyniku I rozbioru w 1772 r Chełmża i okolice znalazły się na terenie państwa pruskiego. W 1821r stolicę Diecezji z Chełmży przeniesiono do Pelplina. W skład dekanatu wchodziło 11 parafii (Chełmża, Biskupice, Dźwierzno, Zajączkowo, Gronowo, Grzybno, Grzywna, Kiełbasin, Nawra, Papowo, Unisław).
      Mimo napływu ludności niemieckiej tereny nasze zachowały charakter polski. Powstanie Listopadowe wywołało silny oddźwięk. Właściciel Nawry, Józef Kruszyński został urzędnikiem w jednym z ministerstw powstańczego rządu.Ważnym ośrodkiem kulturalnym była Nawra należąca do Sczanieckich. Tam zgromadzono bibliotekę i archiwum. Podobna prywatna biblioteka była także w Pluskowęsach.
Wyzwolenie przyszło w 1920 r.
     Po wybuchu II wojny światowej hitlerowcy rozpoczęli eksterminację ludności polskiej i żydowskiej. Niemcy konfiskowali wszelkie dobra, niszczyli to, co stworzyła historia.
 

  • Półwysep grodzieński ze śladami osady pradziejowej.
  • Koncepcja zagospodarowania półwyspu grodzieńskiego.
  • Wykopaliska na półwyspie grodzieńskim prowadzone przez studentów UMK w Toruniu.
  • Wykopaliska na półwyspie grodzieńskim prowadzone przez studentów UMK w Toruniu.

Wstecz

Menu w stopce

  • Zdjęcie tablic Urzędu Gminy

Dane teleadresowe

ul. Wodna 2
87-140 Chełmża

Tel. 566756077, 566756076

Email info@gminachelmza.pl

Adres skrytki ePUAP  /1k6o1ww2df/SkrytkaESP

Konto bankowe: 11 1020 5011 0000 9402 0016 3543

 

Godziny urzędowania

poniedziałki, środy, czwartki
od godz. 7:00 do godz. 15:00

wtorki
od godz. 7:00 do godz. 15:00

piątki
od godz. 7:00 do godz. 15:00

kasa zamykana jest 30 minut przed zamknięciem Urzędu Gminy

Stopka